Aşırı ve Kontrolsüz
İnternet Kullanımı
Aşırı ve kontrolsüz internet kullanımı kiÅŸinin internet kullanımına yönelik yoÄŸun bir arzu duyması, internet kullanımını kontrol etmekte güçlük yaÅŸaması ve internet kullanımından ötürü psikolojik, fizyolojik veya sosyal nitelikte problemler deneyimlemesine raÄŸmen internet kullanımını gündelik iÅŸlevselliÄŸini sekteye uÄŸratacak biçimde sürdürmeye devam etmesi ile karakterize olan bir psikolojik dinamiktir.
Ä°nternet kullanımını bilinçli bir düzeyde gerçekleÅŸtirmekte güçlük yaÅŸayan kiÅŸiler, yemek yeme, uyuma gibi temel fizyolojik gereksinimlerini karşılamakta, iÅŸe veya okula gitme gibi gündelik rutinlerini gerçekleÅŸtirmekte zorluk yaÅŸamakta, internet kullanımlarına ara vermeleri durumunda kendilerini kaygılı, depresif veya umutsuz hissedebilmektedirler.​​
Ä°nternetin aşırı ve kontrolsüz kullanımı; kas ve iskelet sistemi sorunları, görme sorunları, uyku bozuklukları gibi fizyolojik etkilerinin yanı sıra, anksiyete ve depresyon, dikkat eksikliÄŸi ve hiperaktivite, sosyal izolasyon gibi duygusal sorunları da beraberinde getirebilmektedir. Ayrıca; akademik veya mesleki performansta düÅŸüÅŸ, aile ve iliÅŸki çatışmaları, maddi kayıplar gibi durumlar, aşırı ve kontrolsüz internet kullanımının diÄŸer belirgin sonuçları arasında bulunmaktadır.
Aşırı ve kontrolsüz internet kullanımının geliÅŸmesinde; kiÅŸisel problemlerden uzaklaÅŸma ihtiyacı, duygu durum bozuklukları, internet kullanımının bir amaç ve ihtiyaca dönüÅŸmesi gibi bireysel faktörler; sosyal olarak kabul görme ihtiyacı, yetersiz aile içi destek, akran etkisi gibi birtakım sosyal faktörler ve kolay eriÅŸim, kullanım kolaylığı, tekrarlı internet kullanımı durumunu ortaya çıkaracak nitelikte geliÅŸtirilen tasarımlar gibi birtakım teknolojik faktörler etkili olabilmektedir.
Dijital Oyun
Dijital oyunlar, psikolojik rahatlama olanağı sunarak kiÅŸilerin stres deneyimlerinin azalmasına yardımcı olmakta, dikkat, problem çözme, stratejik düÅŸünme gibi unsurları içeren biliÅŸsel geliÅŸimi olumlu yönde etkilemekte ve öÄŸrenmeyi kolaylaÅŸtırıcı niteliÄŸi ile birlikte eÄŸitim faaliyetlerine yönelik oldukça etkili bir destek saÄŸlamaktadır. Bununla birlikte merak ve rekabeti tetiklemesi, gündelik yaÅŸamın beraberinde getirdiÄŸi problemlerden uzaklaÅŸma vaadi sunması, etkileÅŸimi kolaylaÅŸtırarak bir sosyalleÅŸme mecrası olarak iÅŸlev göstermesi gibi unsurları ile baÄŸlantılı olarak dijital oyunlar beraberinde tekrarlı ve kontrol edilemeyen kullanım davranışlarının ortaya çıkma riskini de taşıyabilmektedir.
Sosyal Medya
Sosyal medya, bilgiye hızlı eriÅŸim, küresel düzeyde baÄŸlantılar kurma ve kendini ifade etme fırsatları sunarak bireylerin sosyal ve biliÅŸsel geliÅŸimine katkıda bulunmaktadır. Ayrıca, topluluk desteÄŸi ve eÄŸitim imkanlarıyla kiÅŸisel geliÅŸimi desteklemektedir. Bununla birlikte; onaylanma ihtiyacı, sürekli güncellenen içeriklerin dikkat çekiciliÄŸi, sosyal karşılaÅŸtırma ve gündelik yaÅŸamın stresinden kaçma isteÄŸi gibi faktörlerle baÄŸlantılı olarak sosyal medya kullanımı, aşırı ve kontrolsüz bir biçime dönüÅŸebilmektedir.
Çevrimiçi AlışveriÅŸ
Çevrimiçi alışveriÅŸ davranışları, sürekli indirimler ve promosyonlar, anında satın alma kolaylığı, alışveriÅŸin stres azaltıcı etkisi ve hızlı eriÅŸim olanağı gibi faktörlerle baÄŸlantılı olarak iÅŸlevsel bir alışveriÅŸ deneyimi sunabilmektedir. Bununla birlikte; çevrimiçi alışveriÅŸ, gerçek yaÅŸamda yapılan alışveriÅŸten farklı olarak zaman, para, fiziksel efor ve sosyalleÅŸme gibi dışsal faktörleri ortadan kaldırmaktadır Bu çerçevede; amaçlı kullanım durumundan uzaklaÅŸarak bir tür zevk alma, eÄŸlenme, zaman geçirme veya stres, yalnızlık gibi olumsuz duygu durum deneyimlerinden uzaklaÅŸma uÄŸraşına dönüÅŸtüÄŸünde çevrimiçi alışveriÅŸ, beraberinde tekrarlı ve kontrol edilemeyen alışveriÅŸ davranışlarının ortaya çıkması riskini getirebilmektedir.
Çevrimiçi Pornografi
Cinsel hazzın çeÅŸitli pornografik içerikler aracılığı ile giderilmesi kiÅŸinin pornografik içerikleri tüketme biçimi ile baÄŸlantılı olarak cinsel keÅŸif veya stres azaltımı gibi olanaklar sunabilmektedir. Ancak; sürekli eriÅŸim, yüksek uyaran seviyesi, anlık tatmin saÄŸlama gibi faktörler, çevrimiçi pornografik içerikleri aşırı ve kontrolsüz bir biçimde kullanma durumunu ortaya çıkarabilmektedir. Bu etkenler, kullanıcıların bilinçli ve dengeli kullanım yerine, tekrarlı ve kontrol edilemez bir alışkanlık geliÅŸtirmelerine yol açabilmektedir.